Με αρχή το πρώτο «Toy Story», οι εννέα ταινίες της Pixar άλλαξαν ριζικά το τοπίο στο χολιγουντιανό animation
Το 1940, ο πατέρας του Μίκι Μάους, Γουόλτ Ντίσνεϊ, έφερε το Χόλιγουντ σε νέους ορίζοντες, καλλιτεχνικούς και εμπορικούς, με ένα «κοντσέρτο» κινουμένων σχεδίων που το ονόμασε «Φαντασία». Το όραμά του ήταν να συνδέσει τις εικόνες του «αφελούς» και «παιδικού» κόμικς με την αρμονία της σοβαρής κλασικής μουσικής. Δεκαετίες μετά τη «Φαντασία», το animation εξελίχθηκε στο πιο ανθεκτικό και δυναμικό είδος της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Ο μικροσκοπικός Μίκι Μάους, που ενσάρκωσε μια εκδοχή του αμερικανικού ονείρου σε εποχές ευημερίας και αισιοδοξίας, είναι παρελθόν. Τα καρτούν έχασαν την υφή και τη μυρωδιά του χαρτιού και οι ήρωές τους δεν προσφεύγουν σε γκαγκ, ούτε τρέχουν σαν ανθρώπινες φιγούρες του βωβού κινηματογράφου. Ενηλικιώθηκαν μαζί με το είδος, που αξιοποιεί την πιο σύνθετη ψηφιακή τεχνολογία για να γίνει πιο ρεαλιστικό. Στη νέα εποχή, που άρχισε το 1996 με το «Toy Story» της Pixar, το καρτούν διατήρησε στο κέλυφός του την απλότητα της παιδικής ταινίας, απέκτησε όμως βάθος σαν κι αυτό που συναντάμε σε ταινίες για μεγάλους.
Ο εφιάλτης της απόσυρσης
Στα χρόνια του τετραπέρατου Μίκι ο χάρτινος κόσμος ήταν πολύχρωμος και φωτεινός, και ανήκε στους μικρούς και ασήμαντους, αλλά διορατικούς και με πείσμα. Συντεταγμένες αυτού του χάρτινου κόσμου, όπου το καλό νικάει πάντα και ο ικανός επιβραβεύεται, ήταν η ελεύθερη πρόσβαση στην ευκαιρία και η ηθική σταθερότητα. Στην εποχή της Pixar τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ο κόσμος είναι ασταθής, ενώ οι ήρωες δεν έχουν κάτι το συναρπαστικό. Βιώνουν την απώλεια, τη διάλυση της οικογένειας και τη μοναξιά, ενίοτε λόγω διαφορετικότητας. Ο Νέμο, που σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη καμπή στο σύγχρονο χολιγουντιανό animation, μπαίνει στη γυάλα συμπαρασύροντας τον πατέρα του σε μια λυτρωτική περιπέτεια σε άγνωστο βυθό. Είναι αναμφίβολα ένας από τους πιο σύνθετους χαρακτήρες που έχουν εμφανιστεί σε παιδικό καρτούν. O τίτλος «Ψάχνοντας τον Νέμο» δεν είναι τυχαίος. Ο υπερπροστατευτικός πατέρας του Νέμο πρέπει να ξεπεράσει τους δικούς του φόβους για να καταλάβει ποιος ακριβώς είναι ο γιος του.
Στη δεύτερη μεγάλη καμπή, στο περυσινό «Ψηλά στον ουρανό», διατυπώνεται το πιο σουρεαλιστικό και ταυτοχρόνως σπαρακτικό σχόλιο για τον θάνατο και για τη διάψευση του ονείρου. Το home sweet home γίνεται ένα αερόστατο για τη φυγή ενός γέροντα από την καταθλιπτική πραγματικότητα. Στο δεύτερο σίκουελ του «Τoy Story», που αναμένεται στις αίθουσες, ο εφιάλτης της απόρριψης, της αχρηστίας και της απόσυρσης προκαλούν πρωτόγνωρα συναισθήματα στον αναχρονιστικό καουμπόη Γούντι, στον παλαιομοδίτη ρέιντζερ του Διαστήματος Μπαζ και στα υπόλοιπα παιχνίδια που βρίσκονται στο δωμάτιο του έφηβου πια Αντι.
Ζήτημα εμπιστοσύνης
Από το πρώτο μέχρι το τρίτο «Toy Story», η Pixar έχει βγάλει συνολικά εννέα ταινίες που έγιναν μεγάλες εμπορικές επιτυχίες, κερδίζοντας παράλληλα τους κριτικούς και αποκομίζοντας συνολικά 24 Οσκαρ. To μικρό και ευέλικτο στούντιο κυριάρχησε στο Χόλιγουντ παραγκωνίζοντας τον κολοσσό της Ντίσνεϊ, που λειτουργεί πια ως διανομέας των ψηφιακών ταινιών της Pixar. «Οι executives δεν έχουν ιδέα ποια ταινία θα βγάλει λεφτά, εκτός και αν πρόκειται για ταινία της Pixar», γράφει το περιοδικό Wired στο τεύχος του Ιουνίου σε ένα κατατοπιστικό ρεπορτάζ για την Pixar. Το μυστικό της επιτυχίας δεν είναι μόνον η καινοτομία (ο Τζορτζ Λούκας έχει επενδύσει πολλαπλάσια στο ψηφιακό μέλλον χωρίς το ανάλογο αποτέλεσμα), αλλά η εσωτερική λειτουργία του στούντιο.
Η Pixar, σύμφωνα με το Wired, λειτουργεί με έναν τρόπο που δεν συνηθίζεται πια στο Χόλιγουντ. Οι μεγάλες παραγωγές είναι σχέδια δράσης από freelancers επαγγελματίες που αποδεσμεύονται όταν ολοκληρωθεί η ταινία. Η μικρή και ευέλικτη Pixar κάνει το αντίθετο: βασίζεται στη σταθερή διαχρονική σχέση μιας ομάδας στελεχών, τεχνικών και καλλιτεχνών και στη μεταξύ τους εμπιστοσύνη. Η ομάδα, αντί να διαλύεται έπειτα από κάθε ταινία, διευρύνεται με νέους ανθρώπους. «Είναι σημαντικό ότι κανείς δεν θυμώνει μαζί σου επειδή τα έκανες θάλασσα. Ξέρουμε ότι αυτό είναι μια φάση που δεν μπορείς να την αποφύγεις όταν είσαι δημιουργικός. Ο στόχος λοιπόν είναι να ξεμπερδέψουμε με τις γκάφες το συντομότερο δυνατόν», λέει ο σκηνοθέτης του «Τoy Story 3», Λι Ανκριτς.
Toy Story 3 (2010)
Οι καλύτεροι σύντροφοι του Αντι, τα παιχνίδια του, βλέπουν το τέλος της μακρόχρονης σχέσης τους να πλησιάζει. Ο Αντι δεν είναι πια παιδί, αλλά ένας έφηβος που ετοιμάζεται να φύγει από το σπίτι για να πάει στο κολέγιο. Την παραμονή της αναχώρησής του, ρίχνει τον πάνινο καουμπόη Γούντι στη βαλίτσα που θα πάρει μαζί του και τα υπόλοιπα παιχνίδια σε μια σακούλα σκουπιδιών με προορισμό τη σκονισμένη σοφίτα του σπιτιού. Ομως, μετά από διαδοχικές ατυχείς συμπτώσεις, τα παιχνίδια (μαζί τους και ο προνομιούχος Γούντι) καταλήγουν σε έναν παιδικό σταθμό που μοιάζει σαν παράδεισος. Εκεί, η χαρά τους θα 'ναι πρόσκαιρη, γιατί τα φαινόμενα απατούν. Ο παιδικός σταθμός είναι σαν στρατόπεδο συγκέντρωσης για τα παιχνίδια, ιδιαίτερα για τα καινούργια. Οι μπόμπιρες, που δεν έχουν κανένα δεσμό μαζί τους, τους συμπεριφέρονται με καταστροφική μανία. Παράλληλα, μια ομάδα παλιών παιχνιδιών λειτουργεί όπως η μαφία στις φυλακές. Σε αυτό το εχθρικό περιβάλλον, ο Γούντι, ο Μπαζ και η υπόλοιπη παρέα θα ζήσουν την πιο επικίνδυνη περιπέτεια της ζωής τους. Η σκηνοθεσία είναι του Λι Ανκριτς. (Στις αίθουσες από 24/6. Θα προβάλλεται και σε τρισδιάστατες οθόνες.)
Τoy Story (1996), Toy Story 2 (1999)
Oι δύο προηγούμενες ταινίες της Pixar που έκαναν διάσημους τον καουμπόη Γούντι και το ρομπότ Μπαζ. Και οι δύο είναι σκηνοθετημένες από τον Τζον Λάσετερ.
